“Een klik met een collega vind ik wel belangrijk voor een goede samenwerking.”, “Ik wil graag dat de nieuwe collega bij het team en de werkcultuur past”. Herken je jezelf in één van deze stellingen? Dan ben je niet alleen. Een klik tussen jou als selecteur en een sollicitant vinden volgens werkgeversvereniging AVVN bijna alle bedrijven belangrijk (2023). Echter staat de behoefte om een klik met een kandidaat te hebben een goede beoordeling en het vinden van het beste talent in de weg.
Denk even terug aan jouw laatste sollicitatiegesprek. Er kwam een kandidaat binnen waarbij je meteen een positieve eerste indruk kreeg. Misschien was de persoon heel netjes gekleed, gaf een stevige handdruk of kwam met een grote glimlach binnen. Weet je het nog…?
Of had je precies het tegenovergestelde? De sollicitant stelde zich voor en je had meteen een slecht gevoel… “Dit wordt het niet.” Ging er door je hoofd heen. Misschien omdat de persoon geen oogcontact maakte, heel onzeker overkwam of een kledingstijl had die je niet gepast vond voor het gesprek.
Welk scenario je ook mee hebt gemaakt: De kans is groot dat je een positieve indruk van de kandidaat had omdat je jezelf herkende in de persoon. Je ervaart namelijk meestal een klik met mensen als je overeenkomsten hebt.
En dat is helemaal normaal. We hebben allemaal onbewuste vooroordelen en voorkeuren. Wat we kennen, voelt veilig. Het geeft ons namelijk een gevoel van voorspelbaarheid. De “Ingroup Bias”, zoals dat heet, zorgt ervoor dat je kenmerken die bij de groep horen waarmee je jezelf identificeert als ‘beter’ inschat.
Ook de (culturele) context waar je in bent opgegroeid, de beeldvorming in de media en je normen en waarden, kleuren de bril waarmee je anderen (onbewust) beoordeeld. Als je van jongs af aan altijd te horen kreeg dat introvert en stil zijn niet wenselijk is en extravert zijn de norm is, dan is de kans groot dat je extraverte kandidaten positiever beoordeeld. En dat gebeurt voor 98% heel onbewust (Kahnemann 2013).
Maar wat betekent dit dan voor het kiezen van de beste kandidaat voor een functie? Het komt erop neer dat jouw buikgevoel geen goede raadgever is. Wel natuurlijk als je een homogeen team wilt opbouwen. Maar als je de beste kandidaat zoekt, dan moet je het anders doen. Waarom? Omdat de focus van het gesprek namelijk niet ligt op wat een kandidaat daadwerkelijk kan en meebrengt, maar op hoe zeer je jezelf herkent in de persoon.
Misschien denk je nu: Maar hoe kan ik voorkomen dat mijn klik met iemand leidend is in mijn beoordeling van kandidaten, als het meestal onbewust gebeurt? Dat is begrijpelijk. Maar er zijn verschillende stappen die je kan zetten om ervoor te zorgen dat jouw onbewuste vooroordelen minder invloed hebben op jouw selectieproces. Hierbij alvast 3 tips!:
Wil je meer weten over hoe je de klik kan loslaten? In de volgende video neem ik je mee in hoe je ervoor kan zorgen dat je kandidaten objectief kan beoordelen om het beste talent voor jou te vinden!
Warme groet,
Karima
AWVN. (2023). Manifest voor gelijke kansen. AWVN.
Kahneman, D. (2013). Thinking, Fast and Slow. Farrar, Straus & Giroux Inc.
